کاندوم یک وسیله جلوگیری از حاملگی است که می تواند از انتقال بیماریهای آمیزشی نیز بکاهد. کاندومها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند: کاندومهای مردانه و کاندومهای زنانه. موضوع این مبحث عمدتا کاندومهای مردانه است.
انواع کاندومها:
کاندومها از نظر جنس به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند: طبیعی و صناعی.
- کاندومهای طبیعی
کاندومهای طبیعی را از جنسهای مختلف می سازند که شایعترین آنها لاتکس طبیعی و پلاستیک است. امروزه اکثر کاندومها از لاتکس طبیعی درست شده اند. این نوع کاندومها موثرترین روش در جلوگیری از ابتلا به بیماریهای آمیزشی هستند. کاندومهای از جنس لاتکس طبیعی تا 800 درصد اندازه خود قابل کشش هستند. این کاندومها از نظر وجود سوراخ با جریان برق تست می شوند. امروزه تمامی کارخانجات سازنده کاندوم باید از استاندارد4047 ISO پیروی کنند. با اینکه کاندومهای از جنس لاتکس آنها را پر مصرف ترین کاندوم کرده است ولی آنها یک عده عیوبی هم دارند.
عیوب کاندوم های لاتکس عبارتند از:
√ اگر این کاندومها با مرطوب کننده های روغنی مثل لوسیون دست و صورت و وازلین استفاده شوند دچار آسیب می شوند. تماس با مواد روغنی سبب پاره شدن این کاندومها می شود.
√ تعدادی از افراد به لاتکس حساسیت دارند و نمی توانند از آن استفاده کنند. در سال 2009 کاندومی از جنس وایتکس (Vytex) ساخته شد که در آن 90 درصد پروتئینهائی که در لاتکس طبیعی سبب حساسیت می شدند، حذف شده اند. یک نوع کاندوم عاری از مواد حساسیت ساخته شده است که جنس آن از لاتکس صناعی است که پلی ایزوپرن نامیده می شود.
- کاندومهای صناعی
معروفترین این نوع کاندومها، کاندومهائی هستند که از پلی یورتان (Polyurethan) ساخته شده اند. سایر انواع کاندومهای صناعی که مورد استفاده قرار می گیرند کاندومهائی هستند که از رزین AT-10 و پلی ایزوپرن (Polyisoprene) ساخته شده اند. کاندومهای پلی یورتان ضخامت خیلی اندک دارند و فوق العاده نازک هستند. ضخامت آنها از چهار تا هفت صدم میلی متر متفاوت است.
علت برتری کاندومهای پلی یورتان نسبت به کاندومهای لاتکس :
√ حرارات را خیلی بهتر از کاندومهای از جنس لاتکس منتقل می کنند.
√ در مقابل حرارت و اشعه ماوراء بنفش حساسیت کمتری دارند بنابراین نگهداری آنها ساده تر است.
√ کاندومهای پلی یورتان با مواد مرطوب کننده حاوی روغن قابل استفاده هستند.
√ خیلی کمتر از لاتکس حساسیت زا می باشند.
√ فاقد بو هستند.
عیوب کاندومهای پلی یورتان
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مصرف کاندومهای پلی یورتان را برای جلوگیری از حاملگی و بیماریهای آمیزشی مورد تائید قرار داده است. اما این کاندومها دارای عیوب زیر نیز می باشند:
• کاندومهای پلی یورتان بخوبی کش نمی آیند بنابراین بیشتر مستعد پاره شدن می باشند.
• زود شکل خود را از دست می دهند.
• گرانتر هستند.
کاندومهای صناعی پلی ایزوپرن یک نوع لاتکس صناعی می باشند و در ضمن اینکه خیلی گرانتر هستند ولی همان مزایای کاندومهای لاتکس طبیعی را دارا می باشند. این کاندومها نیز حرارت را خیلی خوب هدایت می کنند ولی برخلاف کاندومهای پلی یورتان قابل استفاده با مواد مرطوب کننده روغنی نیستند.
نکاتی برای خرید کاندوم
- اندازه کاندوم: کاندومها یک سایز استاندارد دارند که تقریبا برای تمامی مردان قابل استفاده است. علاوه بر آن دو نوع بزرگتر و کوچکتر از سایز استاندارد نیز عرضه می شوند.
- شکل کاندوم: در بعضی کاندومها در انتهای آنها یک قسمت نوک مانند است که به عنوان مخزن برای تجمع مایع منی در نظر گرفته شده است.
- ضخامت کاندوم: کاندومهائی با جنسی بسیار قوی وجود دارند که در مقابل پاره شدن مقاوم تر از کاندومهای استاندارد هستند. در بعضی از روابط زناشوئی و در مردانی که اکثرا دارای مشکل پاره شدن کاندوم هستند، استفاده از این نوع کاندومها توصیه می شود. این کاندومها دارای ضخامت زیادی هستند. همچنین کاندومهای با ضخامت بسیار نازک نیز وجود دارند و بر خلاف سازندگان آنها، استفاده از این نوع کاندومها اگر مورد تائید مجامع علمی قرار نگرفته باشند توصیه نمی شود، چون به راحتی پاره می شوند.
- مواد روان کننده: بسیاری از کاندومها آغشته به مواد نرم کننده و لغزنده هستند. می توان ترکیب این ماده لغزنده را طوری انتخاب کرد که خاصیت از بین بردن اسپرم و یا خاصیت ضد میکروبی داشته باشد تا بتواند تا حدودی از ابتلا به بیمارهای عفونی جلوگیری کند. از خصوصیات مواد روان کننده این است که اگر کاندوم پاره شود تا حدودی از حاملگی جلوگیری می کنند. عیب این کاندومها این است که دارای طعم بد و نامناسب هستند.
- خوشبو کننده: از این کاندومها که آغشته به مواد معطر می باشند، در بعضی روابط زناشوئی استفاده می شود. این کاندومها نمی توانند حاوی مواد روان کننده باشند.
- رنگ: کاندومها با رنگهای مختلف ارائه می شوند. رنگ کاندوم در مورد کیفیت و اثر آن نقشی ندارد.
مرد چه هنگام باید از کاندوم استفاده کند؟
• کاندوم باید قبل از هر نوع تماس جنسی پوشیده شده و بلافاصله پس از انزال بدور انداخته شود.
• در هر گونه تماس جنسی مشکوک حتی اگر احتمال وجود بیماریهای مقاربتی حداقل باشد.
کاندوم مردانه چگونه مورد استفاده قرار می گیرد؟
هنگام در آوردن کاندوم از پوشش آن باید دقت کرد که آن توسط دندانها و یا ناخن پاره نشود. قبل از استفاده از کاندوم باید هوای آنرا با فشردن آرام کاندوم خارج کرد. قبل از شروع هر نوع تماس جنسی مشکوک کاندوم باید پوشیده شود. اگر کاندوم دارای نوک جمع کننده مایع منی نباشد، باید 2 سانتی متر انتهای آنرا نپوشید و آزاد گذاشت تا مایع منی در آن جمع شود. برای هر بار رابطه جنسی جدید باید کاندوم جدید استفاده شود. اگر همراه با کاندوم از مواد مرطوب کننده نیز استفاده می شود، آن باید حتما از نوع محلول در آب باشد. مواد مرطوب کننده روغنی مثل وازلین و لوسیونها سبب پاره شدن کاندوم می شوند. بعضی از داروهای واژینال نیز سبب کاهش استحکام کاندوم می شوند.
ابتدا تصور می شد که کاندومهای آغشته به مواد کشنده اسپرم خطر انتقال بیماریهای مقاربتی را می کاهند. بررسیهای جدید نشان می دهند که استفاده مکرر از کاندومهای آغشته به مواد کشنده اسپرم، در حقیقت نه تنها خطر بیماریهای آمیزشی را کم نمی کنند، بلکه بعلت تحریک واژن و آلت تناسلی میزان انتقال ایدز یا همان HIV و سایر بیماریهای آمیزشی را افزایش می دهند. ولی این مواد اسپرم کش از خطر حاملگی می کاهند.
علت پاره شدن برخی از کاندوم ها چیست؟
- خیلی کهنه باشد: اگر از تاریخ انقضاء کاندوم گذشته است از آن نباید استفاده کرد.
- کاندوم با سایز خیلی کوچک: همیشه باید از کاندوم با سایز مناسب استفاده کرد.
- نگهداری نامناسب: گرما سبب کاهش استحکام کاندومهای از جنس لاتکس می شود بنابراین نباید آنها را در مکانهای گرم مثل داشبورد ماسین نگهداشت.
- عدم وجود رطوبت کافی: در صورت لزوم باید به مقدار کافی از مواد مرطوب کننده استفاده کرد و گرنه کاندوم در معرض پاره شدن خواهد بود.
- استفاده از مواد مرطوب کننده غیر استاندارد: مواد مرطوب کننده حاوی روغن مثل وازلین، روغن بچه و یا روغنهای گیاهی نباید با کاندومهای از جنس لاتکس استفاده شوند. چون این مواد سبب آسیب شدید به استحکام کاندوم می شوند.
به چه دلایلی کاندوم در حین رابطه جنسی خارج می شود؟
• اگر کاندوم خیلی بزرگ باشد.
• نعوظ مرد از بین برود: باید بلافاصله پس از از بین رفتن نعوظ از شریک جنسی جدا و کاندوم در آورده شود.
کاندومها به چه میزانی از حاملگی جلوگیری می کنند؟
کاندوم به عنوان وسیله جلوگیری کننده از حاملگی 85 درصد موثر است. اگر در استفاده از آن دقت شود، حتی این میزان پیشگیری بیشتر نیز می شود. باید به خاطر داشته باشید بهترین روش برای حامله نشدن نداشتن رابطه جنسی است.
در پیشگیری از انتقال بیماری های مقاربتی کاندوم ها به چه میزانی موثر اند؟
کاندومهای لاتکس با جلوگیری از عبور میکروارگانیسم از بدن شریک جنسی به بدن مرد از بسیاری از بیماریهای آمیزشی جلوگیری می کنند. کاندومهای از جنس پلی یورتان مقداری در جلوگیری از بیماریهای آمیزشی موثر هستند ولی نه به اندازه کاندومهای از جنس لاتکس. از کاندومهای پلی یورتان افرادیکه به لاتکس حساسیت دارند، استفاده می کنند.
آیا باید همراه با کاندوم از کفهای جلوگیری کننده از حاملگی نیز استفاده کرد؟
کفهای جلوگیری کننده از حاملگی در مواردیکه کاندوم پاره می شود تا حدودی سبب جلوگیری از حاملگی می شوند. باید به خاطر داشت استفاده مکرر از مواد اسپرم کش سبب تحریک دستگاه تناسلی شده و میزان ابتلا به بیماریهای آمیزشی مثل HIV را افزایش می دهد. اگر کفهای ضد حاملگی همراه با کاندوم بدرستی استفاده شوند، 97 درصد در جلوگیری از حاملگی موثر هستند.
کاندوم زنانه چیست؟
این نوع کاندوم گردن رحم را کاملا می پوشاند و در بیرون تا اندازه ای لبهای دستگاه تناسلی را نیز پوشش می دهد. این نوع کاندوم از ورود اسپرم به رحم جلوگیری می کند. پس از هر بار رابطه جنسی کاندوم باید دورانداخته شود و در صورت لزوم از کاندوم جدید استفاده شود. کاندوم زنانه 75 درصد از حاملگی جلوگیری می کند ولی میزان جلوگیری از بیماریهای آمیزشی به همان اندازه کاندومهای مردانه نیست. هیچوقت نباید کاندوم زنانه همراه با کاندوم مردانه استفاده شود.
نکاتی مهم درباره کاندوم
مسئله مهم بعضا تبلیغات واهی است که شرکتهای سازنده کاندوم انجام می دهند و خوانندگان محترم نباید در دام این تبلیغات بیفتند.
√ هیچ نوع کاندومی وجود ندارد که سبب افزایش قدرت جنسی مرد شود.
√ هیچ نوع کاندومی وجود ندارد که سبب درمان اختلال جنسی مثل اختلال نعوظ در مرد شود.
√ هیچ نوع کاندومی وجود ندارد که سبب افزایش میل جنسی در مرد و زن گردد.
√ هیچ نوع کاندومی وجود ندارد که سبب افزایش رضایتمندی جنسی در زوجین گردد.
√ هیچ نوع کاندومی وجود ندارد که سبب برانگیختگی جنسی در زن و مرد شود.
√ رنگ و بوی کاندوم تاثیری در کاربرد آنها به عنوان وسیله جلوگیری کننده از حاملگی و بیماریهای آمیزشی ندارند.
√ کیفیت کاندوم مربوط به جنس کاندوم است نه رنگ و بوی آن.
√ هیچ نوع کاندوم چند کاره وجود ندارد. کاندومها دو کار اصلی دارند: جلوگیری از حاملگی و جلوگیری از انتقال بیماریهای آمیزشی.
√ آنچه که در هنگام خرید کاندوم باید مورد توجه قرار گیرند، عبارتند از: جنس کاندوم، تاریخ انقضاء مصرف، سایز یا اندازه، روش نگهداری و داشتن علامت استاندارد.